ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΤΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΖΟΝ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ

 

ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ κ. Ι. ΧΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟ AUTO CLASSIC (ΠΡΟ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΑΛΛA ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΦAΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4850) 

Αγαπητέ κ. Παπανδρέου,

 με αφορμή την κατάληξη άρθρου σας όπου αναρωτηθήκατε τι θέση κράτησε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στο επίμαχο ζήτημα της ταυτοποίησης / χορήγησης κρατικών πινακίδων στα ιστορικά οχήματα εκείνα που παρουσιάζουν κενά ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς, είμαι σε θέση να σας γνωστοποιήσω ορισμένα στοιχεία.

 Με την ιδιότητά μου μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου 2022 του Γ.Γ. της ΕΟ ΦΙΛΠΑ, αλλά και της ΦΙΛΠΑ, οπότε και παραιτήθηκα, συμμετείχα στις διαβουλεύσεις που έγιναν μεταξύ των αντιπροσωπειών ΕΟΦΙΛΠΑ / ΟΜΑΕ και υπουργείου. Μεταξύ άλλων επιμελήθηκα, με τη βοήθεια καταρτισμένων φίλων, το εδώ συνημμένο κείμενο που καταγράφει πάμπολλες περιπτώσεις όπου το ιδιοκτησιακό καθεστώς ιστορικού οχήματος παρουσιάζει κενά. Το κείμενο καταλήγει προτείνοντας λύσεις. Στην αρχική του μορφή παρουσιάστηκε σε κοινή συνεδρίαση των ΔΣ της ΕΟΦΙΛΠΑ και της ΦΙΛΠΑ το 2021, όμως αποφασίστηκε τότε ότι δεν θα έπρεπε να δοθεί στο υπουργείο. Όπως και δεν δόθηκε. Προφορικά μόνο είχα τη δυνατότητα να αναπτύξω εκεί τις περιπτώσεις που καταγράφονται, αλλά επιγραμματικά και όχι όλες.

Όπως επίσης ζήτησα από τους κυβερνητικούς συνομιλητές μας να συσταθεί μια διμελής ομάδα, με σκοπό τη διαρκή επικοινωνία μεταξύ συγκεκριμένου υπηρεσιακού παράγοντα που θα όριζε το υπουργείο και συγκεκριμένου ατόμου που θα όριζαν η ΕΟΦΙΛΠΑ  (σε σύμπνοια με τη ΦΙΛΠΑ) και η ΟΜΑΕ ώστε να υπάρχει διαρκής αλληλοενημέρωση προς αποφυγή αγκυλώσεων που είχαμε και εξακολουθούμε να έχουμε. Ούτε αυτό έγινε. Νομίζω ότι αν η πρόταση είχε γίνει δεκτή, τα αλληλοαναιρούμενα άρθρα νόμου θα είχαν αποφευχθεί και οι ασάφειες θα είχαν εξαλειφθεί. Θα γνωρίζαμε όλοι πού πορευόμαστε ανεξάρτητα από το πότε θα είναι έτοιμος ο κρατικός μηχανισμός.

Τώρα πλέον θα περιμένουμε να μάθουμε ποιοι θα είναι οι μετεκλογικοί κυβερνητικοί συνομιλητές. Όμως, οι αντιπροσωπείες μας είναι έτοιμες; Είναι στελεχωμένες; Θα υπερασπιστούν ενώπιον του υπουργού ή άλλου υπηρεσιακού παράγοντα όποιο στέλεχός τους φέρει προς συζήτηση κάτι που μπορεί να θεωρηθεί ρηξικέλευθο; Πόσοι από εμάς το πιστεύουν αυτό;

 

Με εκτίμηση,

Γιάννης Χόλης 

 

 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΤΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΖΟΝ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ

1η περίπτωση.

 Αφορά μεγάλη κατηγορία οχημάτων που δημιουργήθηκε ένεκα της επί δεκαετίες ισχύος της Υπ. Απόφασης για τις πινακίδες ΦΙΛΠΑ / ΕΟΦΙΛΠΑ / ΕΛΠΑ σε συνδυασμό με το καθεστώς ακινησίας των οχημάτων (οι πινακίδες κυκλοφορίας κατατεθειμένες στην εφορία) ως μόνο τρόπο απαλλαγής από τέλη κυκλοφορίας και τεκμήρια.

 Παράδειγμα: Κάποιος βρίσκει την δεκαετία του 1990 στην πιλοτή πολυκατοικίας ένα όχημα που τον ενδιαφέρει, με κατατεθειμένες τις πινακίδες. Συμφωνεί με τον ιδιοκτήτη και το αγοράζει. Γίνεται έτσι αυτός ο ιδιοκτήτης από τη στιγμή που κατέβαλε το τίμημα που συμφωνήθηκε. Απέφυγαν, ωστόσο, πωλητής και αγοραστής, να προχωρήσουν στην άρση ακινησίας και τη μεταβίβαση άδειας επειδή το ίδιο το κράτος προσέφερε την εναλλακτική λύση των πινακίδων ΦΙΛΠΑ. Άλλωστε τα έγγραφα κυκλοφορίας (άδεια και κρατικές πινακίδες) ήταν άχρηστα στον αγοραστή αφού δεν υπήρχε περίπτωση να θέσει σε κανονική κυκλοφορία το όχημα. Δεν είχε λοιπόν κίνητρο για να εμπλακεί σε πολυέξοδες διαδικασίες. Με την υπεύθυνη δήλωση ήταν καλυμμένοι αγοραστής και πωλητής ο ένας έναντι του άλλου.

 Το όχημα αυτό μπορεί σήμερα να βρίσκεται ακόμη στην κατοχή του τότε αγοραστού, ή να έχει μεταπωληθεί σε άλλον ή σε άλλους. Μπορεί να έχει πάρει πινακίδες ΦΙΛΠΑ, να αποκαταστάθηκε ή να μην αποκαταστάθηκε ποτέ. Αν ο σημερινός ιδιοκτήτης είναι ο τρίτος κατά σειρά μετά από τον αρχικό του παραδείγματος, τότε είναι λογικό και αναμενόμενο να έχει στην κατοχή του υπεύθυνη δήλωση από τον δεύτερο, όπως και ο δεύτερος από τον πρώτο. Ενδέχεται όμως ο τρίτος να μην έχει στην κατοχή του την υπεύθυνη δήλωση αγοραπωλησίας μεταξύ πρώτου και δευτέρου ή / και αντίγραφο της άδειας κυκλοφορίας, χωρίς σήμερα ο τρίτος να έχει τη δυνατότητα να τα αποκτήσει στην περίπτωση που ο πρώτος ή / και ο δεύτερος έχουν αποβιώσει.

 Το βέβαιο είναι ότι, κατά τη διάρκεια όλης αυτής της διαδρομής του οχήματος από τη δεκαετία του ΄90 μέχρι σήμερα, κανείς άλλος δεν διεκδικεί την κυριότητά του.

 

2η περίπτωση.

 Οχήματα που, όταν αγοράστηκαν, αμελήθηκε ή αναβλήθηκε η άρση ακινησίας τους και η μεταβίβαση κατά τις διατάξεις του Υπουργείου, είτε λόγω κόστους είτε λόγω αδυναμίας να περάσουν ΚΤΕΟ, που είναι προϋπόθεση για τη μεταβίβαση. Καθώς ήταν επί χρόνια ακινητοποιημένα και υπήρχε σαφής ανάγκη επισκευών, κάποιες φορές εκτεταμένων και πολυετών, η παρουσίασή τους σε ΚΤΕΟ ήταν πρακτικά ανεφάρμοστη. Με την πάροδο του χρόνου η επαφή με τον πωλητή χανόταν, ή αυτός θα μπορούσε να έχει αποβιώσει, ή έστω να μην είναι πρόθυμος να εμπλακεί σε μια διαδικασία χωρίς όφελος.

 

3η περίπτωση.

 Οχήματα που νόμιμα εισήχθησαν και εκτελωνίστηκαν ως ιστορικά, μετά το 1993, αλλά στη συνέχεια μεταβιβάστηκαν με υπεύθυνη δήλωση από τον ιδιοκτήτη που τα εισήγαγε (και στο όνομα του οποίου εκδόθηκε βεβαίωση εκτελωνισμού) σε επόμενο ή επόμενους ιδιοκτήτες. Το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει ως ιδιοκτήτη αυτόν στου οποίου το όνομα έχει εκδοθεί η βεβαίωση εκτελωνισμού.

 

4η περίπτωση.

 Οχήματα που νόμιμα εισήχθησαν και εκτελωνίστηκαν ως αντικείμενα, πριν το 1993, όταν ακόμη δεν υπήρχε ο νόμος περί εισαγωγής ιστορικών οχημάτων ως αντικειμένων συλλογής και έργων τέχνης. Τα οχήματα αυτά, σύμφωνα με την τότε ισχύουσα νομοθεσία, δεν μπορούσαν να λάβουν ιστορικές πινακίδες, ούτε να σε εκδηλώσεις του τύπου "Ράλι αντίκα".

 

5η περίπτωση.

 Οχήματα των οποίων ο ιδιοκτήτης που εμφανίζεται στην τελευταία κρατική άδεια έχει αποβιώσει και ενώ οι κληρονόμοι του έχουν κάνει αποποίηση κληρονομιάς, επομένως το όχημα καθώς και η υπόλοιπη περιουσία του περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο, έχουν παράλληλα μεταβιβάσει με υπεύθυνη δήλωση το όχημα σε τρίτον.

 

6η περίπτωση.

 Οχήματα για τα οποία υπάρχει παρακράτηση κυριότητας από φορέα ή φυσικό πρόσωπο, αλλά έχουν μεταβιβαστεί με υπεύθυνη δήλωση σε νέο ιδιοκτήτη.

 

7η περίπτωση.

 Οχήματα χωρίς κανέναν άλλο τίτλο πέραν μιας προγενέστερης κάρτας FIVA ή ανάλογης βεβαίωσης ιστορικότητας από άλλον φορέα εκτός του εκπροσώπου της FIVA στην Ελλάδα.

 

8η περίπτωση.

 Οχήματα που ενώ ανήκαν σε Ανώνυμη Εταιρεία ή ΕΠΕ, μεταβιβάστηκαν με υπεύθυνη δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου ή του διαχειριστή, σε νέο ιδιοκτήτη, χωρίς να έχει ληφθεί απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.

 

9η περίπτωση.

 Οχήματα που ανήκαν σε εταιρεία η οποία σήμερα δεν υπάρχει λόγω συγχώνευσης ή τερματισμού λειτουργίας ης.

 

10η περίπτωση.

 Επαγγελματικά οχήματα που μεταβιβάστηκαν με υπεύθυνη δήλωση σε νέο ιδιοκτήτη, χωρίς προηγουμένως να έχουν αποχαρακτηριστεί και διαγραφεί.

 

11η περίπτωση.

 Οχήματα που αγοράστηκαν από δημοπρασία του ΟΔΔΥ για διάλυση ή κυκλοφορία τα οποία, στη δεύτερη περίπτωση δεν ταξινομήθηκαν ποτέ.

 

12η περίπτωση.

 Οχήματα που αγοράστηκαν από ιδιώτες εμπόρους ανταλλακτικών, τις περισσότερες φορές σε υπαίθρια "νεκροταφεία αυτοκινήτων", πολλοί από τους οποίους αγόραζαν μαζικώς από τον ΟΔΔΥ μέχρι και τη δεκαετία του 2000 (όχι ανακυκλωτήρια).

 

13η περίπτωση.

 Οχήματα θανόντων που πωλήθηκαν ή χαρίστηκαν σε κάποιον απόγονο, χωρίς να έχουν γίνει οι διαδικασίες δωρεάς ή κληρονομιάς επειδή θεωρήθηκαν τότε ως άνευ αξίας.

 

14η περίπτωση.

 Οχήματα που εγκαταλείφθηκαν σε μη δημόσιο χώρο όπως συνεργεία, μάντρες, επιχειρήσεις που έκλεισαν ή μετακόμισαν.

 

15η περίπτωση.

 Οχήματα χωρίς κανέναν τίτλο, για τα οποία όμως ο σημερινός κάτοχος επικαλείται χρησικτησία, είτε μονομερώς είτε με μαρτυρικές καταθέσεις.

 

16η περίπτωση.

 Οχήματα μη χαρακτηρισμένα ακόμη, σε φάση αποκατάστασης ή που προορίζονται για αποκατάσταση η οποία δεν περατώνεται είτε λόγω έλλειψης ανταλλακτικών είτε λόγω αλλαγής του ιδιοκτήτη.

 

17η περίπτωση.

 Οχήματα που έχουν κατατεθειμένες πινακίδες σε κάποια Δ.Ο.Υ. αλλά σε όνομα προηγουμένου κατόχου, ζώντος ή θανόντος.

 

18η περίπτωση.

 Οχήματα για τα οποία ο φάκελος δεν είναι πλέον διαθέσιμος μετά από παρέλευση πολλών δεκαετιών.

 

19η περίπτωση.

 Οχήματα, κυρίως μοτοσυκλέτες, χρεωμένα με απλήρωτα τέλη από προηγούμενο ιδιοκτήτη (στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για απαξιωμένα οχήματα των οποίων η τακτοποίηση αγνοήθηκε από τους κληρονόμους του ιδιοκτήτη, σήμερα, όμως, μπορεί να βρίσκονται αποκατεστημένα από τον σημερινό ιδιοκτήτη).

 

20ή περίπτωση.

 Οχήματα για τα οποία ο σημερινός ιδιοκτήτης δεν έχει κανένα έγγραφο αγοράς (π.χ. αγοράσθηκαν προ 25 ετών με σκοπό τη σταδιακή αποκατάσταση και το έγγραφο έχει πια χαθεί).

 

21η περίπτωση.

 Οχήματα που εκτελωνίσθηκαν παλαιότερα αλλά δεν ταξινομήθηκαν ούτε και χαρακτηρίσθηκαν.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------

 Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο σημερινός ιδιοκτήτης ενδέχεται να έχει τιμολόγιο (εάν είναι ο απ' ευθείας αγοραστής από τον ΟΔΔΥ ή τον έμπορο), ή ακόμη υπεύθυνη δήλωση (με ή χωρίς ην επικύρωση υπογραφών) όχι απαραίτητα από τον ιδιοκτήτη που είχε την τελευταία άδεια. Συχνά όμως δεν έχει τίποτε. Η παρέλευση του χρόνου άλλωστε, αυξάνει την πιθανότητα απώλειας μιας υπεύθυνης δήλωσης, η οποία και πάλι δεν θα είχε καμία αξία για τις δημόσιες υπηρεσίες από τη στιγμή που δεν προερχόταν από τον ιδιοκτήτη που είχε στο όνομά του την τελευταία άδεια.

 Κοινό χαρακτηριστικό σε όλες τις περιπτώσεις είναι ότι η κυριότητα του σημερινού ιδιοκτήτη δεν αμφισβητείται από κανέναν.

 Η λύση θα ήταν να χορηγούνται οι νέες πινακίδες στον σημερινό κάτοχο που εμφανίζεται και δηλώνει υπεύθυνα ότι κατέχει το συγκεκριμένο όχημα, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό δεν αναζητείται αφού δεν έχει δηλωθεί ως κλαπέν.

 Εναλλακτικά, μπορεί να δίδεται μια προθεσμία π.χ. δύο μηνών από την ανακοίνωση των στοιχείων του οχήματος σε μέσο ενημέρωσης, ώστε να δίδεται η ευκαιρία σε τυχόν παλαιότερο ιδιοκτήτη να ενημερωθεί και να αποδείξει ότι αποχωρίστηκε το όχημα παρά τη θέλησή του αν και ουδέποτε έκανε δήλωση.

 Ανάλογη διαδικασία ακολουθείται κατά την εισαγωγή μεταχειρισμένου οχήματος από το εξωτερικό. Το Τελωνείο (Υπουργείο Οικονομικών) αποδέχεται την ιδιοκτησία του εμφανιζόμενου ως ιδιοκτήτη μόλις ελέγξει στη βάση δεδομένων της Συνθήκης Σένγκεν ότι βάσει αριθμού πλαισίου το όχημα δεν έχει δηλωθεί ως κλεμμένο.

 Θα πρέπει επίσης να ληφθεί πρόνοια και για τα οχήματα εκείνα που προέρχονται από χώρες εκτός Σένγκεν, πχ ΗΠΑ και Ελβετία.

 Το τιμολόγιο ενός ξένου εμπόρου ενδεχομένως αμφισβητείται. Αντίθετα, το γεγονός ότι δεν έχει γίνει δήλωση κλοπής, διασφαλίζει. Ήδη, λοιπόν, η λογική αυτή αποτελεί πρακτική του κράτους.

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

 Όλες οι παραπάνω περιπτώσεις αφορούν χιλιάδες οχημάτων των οποίων η τακτοποίηση εκκρεμεί.

 Επιπρόσθετος στόχος είναι, αυτά τα οχήματα να απελευθερωθούν από παλαιούς ιδιοκτήτες που μόνο φαινομενικά υφίστανται, ώστε να θεωρηθεί ότι κατέχονται νόμιμα από τους τωρινούς.

 

Με τιμή,

Γιάννης Χόλης